Sunday, 27 January 2013
MUHIIMAD INTEE LA EG AYEY INOO LEEYIHIIN CABITAAN KA BIYAHA BADAN
Biyuhu waxay ka kooban yihiin
boqolkiiba 50 ilaa 70 miisaanka
jirka qofka qaan gaarka ah. Haddii
aanu qofku cabin biyo waxaa soo
koobnaaneysa waqtiga uu noolaan
karo.
Biyuhu waxay gacan ka geystaan
kobaca jirka. Waxay sidoo kale
gacan ka geystaan hababka
wasakhda looga saaro jirka,
xaddiga kuleyka ee jirka . Biyuhu marka ay jirka ka baxaan, oo
ay raacaan kaadida, saxarada iyo
dhididka, waxaa qasab noqonaysa
in biya haasi dib loo cusbooneysiiyo,
qofka waxa uu markaas u
baahanayaa in uu cabo sharaab, sida biyaha, shaaha iyo
cabitaannada noocyada kala
gedisan ah.
Halkee buu jirku biyaha ka helaa? Jirku waxaa uu biyaha ka helaa
saddex ilood:
1: waa cabitaan ka caadiga ah
sida biyaha iyo cabitaannada kale
( shaaha, qaxwada iyo wixii la mid
ah)
2: Waxaa kale oo uu jirka ka helaa
biyaha cunnada caadiga ah ee la
cuno siiba qudaarta ( xitaa cunnada
sida rootiga waxay leedahay qeyb
yar oo dareere ah).
Inta badan dadka caafimaadka
qaba ee qaan gaarka ah inta u
dhaxeysa liitar iyo bar ilaa saddex
liitar oo biyo ah ayey u baahan
yihiin maalintii ba marka waa in
qofku hiig sadaa inuu cabo ugu yaraan 8 galaas oo biyo ah
maalin kasta.
Intaas waxaa u dheer qofku in
sidoo kale uu cabo cabitaannada
kale sida shaaha iyo sharaabka kale
ee la sameeyo.
Dhibaatooyin ka caafimaad darro ee ka dhalan karta biyaha cabis tooda oo qofka uu ka gaabiyo aad iyo aad ayey u badan yihiin waxaana kamida.
1: tabar darro guud oo qofka ku timaado guud ahaan jirkiisa.
2: qofka oo ay la soo daristo dhibaato xagga dhaq dhaqaaqa caloosha qofka oo anan helin musqul.
3: qofka oo ay ku dhacaan cudurro kala dudwan oo ay ugu soo horeeyaan cudurrada ku dhaca kilyaha iyo kaadi mareen ka.
Sidoo kale biyaha oo aanan si fiican loo qaadan isla markaana dadkeena soomaaliyeed aysan u fahmin in biyuhu yihiin muhiimada koowaad ee nolosha qofka banii aadam ka isla markaana aysan jirin wax yaabo kale ee qofka u buuxin kara kaalin tooda halista caafimaad darro ee ku imaan karta qofka waa 100% marka waxaa haboon in dad keena soomaaliyeed marka hore ay fahmaan muhiimada ay leedahay cabista biyaha si markaa qofka uu awood ugu yeesho inuu hagaajiyo guud ahaan caafimaad kiisa inta uu nool yahay ugu noolaado nolol xayyi ah oo caafimaad leh in badanna guul looga gaaro daaweynta cudurrdo badan ee dadkeena daashaday.
Waxaan ka soo hadal nay noocyo badan oo biyo ah isla markaana qofka u noqonayo sharaab sida.
1: biyaha caadiga ah.
2: juice yada kala duduwan.
3: shaaha
4: qaxwada oo iskeeda ah iyada cudur meel fadhiya.
5: quddrada la cuno.
6: maraqa
7: cuntada qeybo kamida dhamaan
Kuwani waa meelaha uu qofka ka helayo biyo uu jirkiisa u isticmaalo nidaamka qashin saarka jirkiisa ha noqdaan kuwo markaa ku filan ama kuwo markaa ku yar balse waxaan kor ku soo xusnay in ay aad u muhiim tahay in qofka uu cabo 8 galaas oo biyo ah maalin kii ugu yaraan haddii markaa aysan jirin dhibaato caafimaad oo u diideysa arrinta aad ka muhiim ka u ah ayaa waxa ay tahay biyaha qofka inuu cabo la doonayo waa kuwee waa noocee?
Jawaabta ayaa ah biyaha qofka la doonayo in uu cabo waa biyaha cad ee nadiifka ah isla markaana la sifeeyay (purified drinking water)
Sidoo kale waxaa iyaguna aad u wanaagsan oo la cabi karaa biyaha caadiga ah oo la kar kariyay ujeedada ayaa waxa ay tahay in aan dadkeena u sifeyno in biyaha ugu fiican xagga caafimaad ku yihiin biyaha caadiga ah ee nadiif ka ah qofka waa uu cabi karaa juice yada shaaha maraqa khudrada na wuu cuni karaa laakiin dhamaan kuwaasi ma aha kuwo ku filan baahidaada caafimaad ee biyaha.
haddaba si aad u hesho caafimaad si aad uga hortagto cudurro badan si aad uga bogsooto xanuuno iyo cudurro badan si aad u hesho awood dheeraad ah jirkaagana u noqdo mid xoogan waa inaad imika ba ku dhaqaaq daan adiga iyo ehel kaagaba isticmaal ka biyo nadiif oo badan tallaabadan waxa ay naga caawineysaa dhamaan inaan helno xal caafimaad ee bulsho kaas oo noqonaya mustaqbal ka mid dhaxal gal ka ah inshaa allaah.
ALLE WUXUU KU YIRI QUR'AAN KA KARIIM KA AH.
WAXAAN KA YEELNAY BIYAHA NOLOSHA WAX KASTA sadaqa llaahu al cadiim.
Hadda haddii aad tahay qof xanuun san xanuun kaagana uu yahay mid aad ku dhibtootay isla markaana aadan wali u helin xal caafimaad oo rasmi in badana aad tagtay goobo caafimaad in badana aad daawooyin qaadaneysay walina xal rasmi ah na aadan weli ka helin ama uu xanuun san yahay qof kamida ehel kaaga asxaab taada la soo xiriir dhaqaatiirta ka howl gasha website kan dhaqaatiirta ayaa kuu diyaari say daaweyn rasmi ah inshaa allaah hadda ba adigoo heli kara dhaqaatiir soomaali ah isla markaana aqoon durugsan u leh dhamaan cudurrada guud cudurrada
Ku dhaaca baadin ka sidoo kale dhaqaatiir aqoon durugsan u leh cilmiga cunnada iyo daawooyin ka dadaal iyo hanti xoog leh na geliyay sidii ay dadkooda uga dul qaadi lahaayeen caafimaad darrada ku baahday bulshada meel kasto oo ay joogto maxaa keenaya in aad raali naftaada uga noqoto in aad xanuun ku seexeto in aad heysato cudur laga yaabo fadliga alle in maalmo yar looga caafimaado maxaa keenaya in aad weyso caawimaad adigoo dhaqaatiirta habeen iyo maalin u taagan yihiin in ay ku caawiyaan adiga iyo ehel kaaga.
Haddaba la soo xiriir dhaqaatiirta si aad u hesho daaweyn rasmi ah talo iyo tusaaleyn caawimaad inshaa allaah mahad sanidiin.